स्वतःसाठी बदलताना लेख 16

#स्वतःसाठी_बदलताना_लेख16

स्वतःला एखाद्या गोष्टीचा त्रास होत असेल तर त्यातून वाचण्यासाठी ,बाहेर पडण्यासाठी प्रयत्न करणे हे पूर्णपणे नैसर्गिक आहे. पण अशावेळी बऱ्याचदा आपल्याला इतर व्यक्तींकडून नकारात्मक वागणुकीचा सामना करावा लागतो. मग काय करायचं? तर अशा परिस्थितीत स्वतःसाठी ठामपणे उभे राहणे आणि त्याच वेळी स्वतःची मन:शांती ढळू न देणं हेही गरजेचं असतं. 

त्याबद्दल काही टिप्स...

1. स्वतःचे जागरूकतेने निरीक्षण करा. Self awareness 

नकारात्मक विचार, भावना ह्या कशामुळे ट्रिगर होतात हे ओळखण्याचा प्रयत्न करणे गरजेचे असते. एकदा ते लक्षात आलं की त्या विचारांना कशा पद्धतीने प्रतिक्रिया द्यायची हे लक्षात येतं. 

स्वतःच्या भावना आणि प्रतिक्रियांबद्दल जागरूकता निर्माण झाली की आपण दोन पावले मागे येऊन योग्य पद्धतीने विचार करून व्यक्त होऊ शकतो. 

2. स्वतःसाठी मर्यादा आखून घ्या. Setting healthy boundaries. 

बऱ्याचदा आपण आपल्या गरजा आणि अपेक्षा योग्य पद्धतीने, योग्य शब्दात समोरच्या व्यक्तीला सांगत नाही. त्यामुळे गैरसमज होण्याची शक्यता वाढते. अशा वेळी आपल्याला समोरच्या व्यक्तीकडून जी वागणूक मिळते त्यामुळे कुठेतरी आपणच दुखावले जातो. म्हणून योग्य वेळी योग्य शब्दात आपल्या गरजा आणि अपेक्षा स्पष्ट करणे गरजेचे असते. जेंव्हा आपण असे करायला सुरुवात करतो तेव्हा अर्थातच आपल्याला आपल्या सोबतच इतरांकडून ही विरोध होतो. पण हळूहळू गोष्टी बदलतात हे नक्की. 

मनाविरुद्ध एखादी गोष्ट करावी लागणार असेल तर ठामपणे नकार देणं किंवा एखाद्या त्रासदायक गोष्टीतून बाहेर पडण्यासाठी प्रयत्न करणे हे स्वतःसाठी बाऊंड्री सेट करण्याचे उत्तम उदाहरण आहेत. 

३.  स्वतःला/ इतरांना माफ करा. Practice forgiveness. 

चूक मग ती स्वतःकडून झालेली असू दे किंवा इतरांकडून त्यासाठी आपण स्वतःला त्रास करून घेत असतो. 

नकारात्मक विचारांना प्रयत्नपूर्वक दूर ठेवणे आणि समोरच्या व्यक्तीला, तिच्या वागण्यालाही माफ करण्याचा प्रयत्न करणे गरजेचे असते. 

आपण कितीही ठरवलं तरी कुठलीही गोष्ट पूर्णपणे विसरू शकत नाही , तसेच कुणालाही माफ करणं सुद्धा सोपी गोष्ट नसते. माफ करण्याचा प्रयत्न करणे म्हणजे समोरच्या व्यक्तीच्या चुकीच्या वागण्याचा विचार न करण्याचा प्रयत्न करणे. असं केल्याने आपल्याला आपोआपच मनाचा फोकस महत्वाच्या गोष्टींकडे वळवता येऊ लागतो. आणि हळूहळू त्या नकारात्मक भावना बोथट व्हायला सुरुवात होते. त्यांचा आपल्या मनावर तितकासा परिणाम होत नाही. 

४. वर्तमान काळावर लक्ष केंद्रित करा. Focus on the present moment. 

भूतकाळात घडून गेलेल्या घटनांवर ,किंवा भविष्य काळात काय घडेल ह्यावर विचार करत राहण्याची सवय बऱ्याच जणांना असते. त्या सवयींपासून प्रयत्नांनी दूर राहत वर्तमान काळात जगण्याची सवय मनाला लावावी लागते. 

आपली बाजू ठामपणे, आत्मविश्वासाने मांडण्यासाठी आक्रमक पवित्रा घेण्याची किंवा आक्रस्ताळेपणा करण्याची गरज नसते. 

वर उल्लेख केलेल्या गोष्टी आपण आपल्या रोजच्या आयुष्याचा भाग बनवल्या की हळूहळू बदल घडू लागतात. 

25 मार्च 2023

#स्वतःला_शोधताना

#गौरीहर्षल 

(ह्या आधीचे लेख खालील लिंक वर मिळतील. https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=pfbid02mZny1jqEDk8rHPuMkwTgc6At6LRB9GMGh7kJ2vzkDofgZHuj9sSw8Kdu6oKm9zWhl&id=100000197780430&mibextid=Nif5oz)